SciEE Go Green
คำนวณปริมาณก๊าซเรือนกระจก

หลักการอนุรักษ์พลังงาน

พลังงาน คือ ความสามารถที่จะทำงานได้โดยอาศัยแรงงานที่มีอยู่แล้วตามธรรมชาติโดยตรง และที่มนุษย์ใช้ความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีดัดแปลงมาจากพลังงานตามธรรมชาติ พลังงานเป็นสิ่งจำเป็นของมนุษย์ในโลกปัจจุบัน และทวีความสำคัญขึ้นเมื่อโลกยิ่งพัฒนามากยิ่งขึ้น การผลิตพลังงานค่อยๆ เปลี่ยนไปเป็นการผลิตพลังงานที่ต้องอาศัยเทคโนโลยีในการผลิตมากยิ่งขึ้น แหล่งพลังงานมีหลากหลายทั้งพลังงานที่ได้จากการผลิตโดยมนุษย์ และพลังที่ได้จากธรรมชาติ สามารถแบ่งแหล่งพลังงานที่มนุษย์นำมาใช้ประโยชน์ได้ เป็น พลังงานจากซากฟอสซิล มวลชีวภาพ พลังงานน้ำ พลังงานลม พลังงานความร้อนใต้พิภพ พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานไฟฟ้าและพลังงานนิวเคลียร์

การใช้พลังงาน ต้องคำนึงถึงการประโยชน์ที่ได้รับ และผู้ใช้ต้องเห็นความสำคัญของพลังงานซึ่งในปัจจุบันเรากำลังเผชิญกับปัญหาราคาพลังงานที่เพิ่มสูงขึ้น การใช้พลังงานต้องรู้คุณค่า และมีประสิทธิภาพ จะต้องมีการวางแผน และควบคุมการใช้อย่างเต็มประสิทธิภาพและเกิดประโยชน์สูงสุดมีการลดการสูญเสียพลังงานทุกขั้นตอน มีการตรวจสอบและดูแลการใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าตลอดเวลา เพื่อลดการรั่วไหลของพลังงาน หรือที่เรียกว่า การอนุรักษ์พลังงาน

แนวทางในการอนุรักษ์พลังงานหรือการใช้พลังงานเชิงอนุรักษ์

หลักการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อมเพื่อความยั่งยืน

  1. การปรับเปลี่ยนอุปกรณ์ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
    • เลือกใช้อุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพสูง การใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพสูงสามารถลดการใช้พลังงานได้มาก งานวิจัยจากสถาบันวิจัยพลังงาน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พบว่าการใช้หลอดไฟ LED แทนหลอดไฟฟลูออเรสเซนต์สามารถลดการใช้พลังงานได้ถึงร้อยละ 50 นอกจากนี้ การเลือกใช้อุปกรณ์ที่มีสัญลักษณ์เบอร์ 5 ยังช่วยประหยัดพลังงานได้มากกว่าอุปกรณ์ทั่วไปถึงร้อยละ 20-30
    • การบำรุงรักษาอุปกรณ์อย่างสม่ำเสมอ การบำรุงรักษาอุปกรณ์เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้การทำงานของอุปกรณ์มีประสิทธิภาพ งานวิจัยจากการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ชี้ว่า การบำรุงรักษาเครื่องปรับอากาศอย่างสม่ำเสมอสามารถลดการใช้พลังงานได้ถึงร้อยละ 10-15 นอกจากนี้ การทำความสะอาดแผงกรองอากาศของเครื่องปรับอากาศและเครื่องฟอกอากาศยังช่วยให้การทำงานของเครื่องมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดการใช้งานพลังงานที่ไม่จำเป็น
  2. การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
    • การประหยัดพลังงานในสำนักงาน การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเล็กน้อยสามารถมีผลกระทบใหญ่ต่อการใช้พลังงาน การปิดอุปกรณ์ไฟฟ้าเมื่อไม่ใช้งานสามารถลดการใช้พลังงานได้ถึงร้อยละ 5-10 งานวิจัยจากสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) พบว่าการใช้แสงธรรมชาติแทนแสงไฟฟ้าในช่วงเวลากลางวันสามารถลดการใช้พลังงานได้ถึงร้อยละ 20 โดยการเปิดม่านหน้าต่างให้แสงเข้ามาในห้อง จะช่วยลดการใช้ไฟฟ้าจากหลอดไฟและลดภาระงานของเครื่องปรับอากาศ
    • การลดการใช้ทรัพยากร การลดการใช้ทรัพยากรเช่นกระดาษและน้ำเป็นสิ่งที่ควรทำ งานวิจัยจากสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ระบุว่าการใช้เอกสารดิจิทัลแทนกระดาษสามารถลดการใช้กระดาษได้ถึงร้อยละ 30-40 นอกจากนี้ การปิดก๊อกน้ำเมื่อไม่ใช้งานและการตรวจสอบระบบน้ำอย่างสม่ำเสมอยังช่วยลดการใช้น้ำได้มากถึงร้อยละ 20 การใช้เครื่องพิมพ์ที่มีฟังก์ชันประหยัดพลังงานและการใช้กระดาษรีไซเคิลเป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยลดการใช้ทรัพยากร
  3. การกำหนดมาตรการเกี่ยวกับการใช้และการบำรุงรักษา
    • การวางแผนการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ การวางแผนการใช้พลังงานเป็นสิ่งที่สำคัญในการลดการใช้พลังงาน งานวิจัยจากการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) พบว่าการใช้ระบบการจัดการพลังงาน (Energy Management System) สามารถลดการใช้พลังงานได้ถึงร้อยละ 10-20 การตั้งค่าอุณหภูมิของเครื่องปรับอากาศให้เหมาะสมยังช่วยประหยัดพลังงานได้อย่างมีนัยสำคัญ เช่น การตั้งค่าอุณหภูมิที่ 24-26 องศาเซลเซียสในช่วงฤดูร้อน และการตั้งเวลาเปิด-ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าตามการใช้งานจริง
    • การฝึกอบรมและส่งเสริมการรับรู้ การให้ความรู้และฝึกอบรมพนักงานเกี่ยวกับการอนุรักษ์พลังงานเป็นสิ่งที่จำเป็น งานวิจัยจากสำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) ชี้ว่าการฝึกอบรมพนักงานสามารถเพิ่มการรับรู้และการปฏิบัติตามแนวทางการอนุรักษ์พลังงานได้ถึงร้อยละ 15-20 การสร้างแคมเปญและกิจกรรมส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน เช่น การแข่งขันการลดการใช้พลังงานในแต่ละแผนก การให้รางวัลแก่พนักงานที่มีแนวทางการประหยัดพลังงานที่ดี จะช่วยเพิ่มแรงจูงใจในการปฏิบัติตามนโยบายการอนุรักษ์พลังงาน

อ้างอิง